क्षेत्रीयताको आधारमा भारतीय संस्कृतिलाई दुई भागमा विभाजन गर्न सकिन्छ । उत्तर भारतको संस्कृति, जसलाई आर्य संस्कृति, वैदिक संस्कृति अथवा सीधा–सीधा भाषामा ‘ब्राह्मण संस्कृति’ भनिन्छ । अर्को अनार्य संस्कृति अथवा द्रविड संस्कृति जसको जरा सिन्धु सभ्यतासम्म पुग्छ । भारतको ...
आफ्नो समय नै सबैका लागि सबैभन्दा बलशाली मार्गदर्शक हो । आफ्नै समयसँग अन्तक्र्रिया गर्दै हुर्किनु, पौँठेजोरी खेल्दै आजीविका र करियरको बाटो समात्नु, आन्दोलन, बहस, क्रान्ति र प्रतिक्रान्तिमा सहभागी हुनु, रंगरस, माया पिरती, परिवारको सांसारिक मायाजालमा मगनमस्त बन्नु या रागी–बैरागी कर्म गर्नु समाज र समयसँगै मान्छेले गर्ने अन्तक्र्रियाका परिणाम हुन् । माक्र्सेली अवधारणाले ...
वर्षभरि मीठो र तागतिलो खुराक खाएर बलवान भएको गोरुले जब विपक्षीलाई जित्छ, उसले कस्तो अनुभूति गर्छ, थाहा छैन । तर, उसलाई पाल्ने कृषकको छाती भने गर्वले ढक्क फुल्छ । कृषक वर्षभरि गोरुको पालन–पोषणमा खर्च भएको रकम बिर्सन्छन् ...
रातो टिसर्टमा सजिएकी नन्दा सुनारको हातमा धागो र कुरुस छ । सुर्खेत ड्याङड्याङकी उनको हातमा कुनै समय बन्दुक हुन्थ्यो । राज्य व्यवस्था परिवर्तनका लागि भन्दै बन्दुक बोकेकी सुनार आजभोलि दुई छाक जोहो गर्ने बाध्यताले पिरोलिन्छन् ।मैना ०५७ सालमा ...
लेखक खगेन्द्र संग्रौला र सडकको नाता गहिरो छ । अन्याय र पश्चगमनका खिलाफ हुने हरेक आन्दोलनमा उनी अग्रमोर्चामा हुन्छन् । अनगिन्ती पटक सडकबाट गिरफ्तार भएका संग्रौलाको सडकमोह ७६ वर्षको उमेरमा पनि उस्तै जवान छ । सडकमा गयल भएको ...
दलित, बहुजन, आदिवासी तथा मुस्लिम महिलाको सहभागिता नभई एक सीमित समुदायका महिला मात्र अघि बढ्नाले समाज उल्टो दिशातर्फ उन्मुख हुने विचार राख्थिन् उनी । संसार महामारीको चेपमा परेको दुई वर्षभन्दा बढी भइसकेको छ र यसको सबैभन्दा ...
‘टुल्की प्रेम विवाह गरेर माथिल्लो डोल्पा पुग्छिन् । संस्कारका नाममा घरका सबै भाइको जबर्जस्ती यौन प्यास मेटाउने माध्यम बन्छिन् ।’ २०७८ भाद्र ३१, चलचित्र टुल्कीका निर्माता शेखर लामाले ‘जैतुन’ अनलाइनसँग गरेको कुराकानीको एक अंश हो यो ।०७८ असोज ...
क्रिस्टियन प्यारेन्टी वरिष्ठ अमेरिकी पत्रकार हुन् । उनको यो चर्चित लेख ‘सोसियल जस्टिस’ जर्नलमा सन् २००१ मा प्रकाशित भएको थियो । उनी लेखमा २० वर्षअघि विस्थापित तालिबान र हाल पुनस्र्थापित तालिबान दुवै अमेरिकी जिहादकै परिणाम हुन् भन्छन् । ...
